Wat is virtualisatie? De types, uitdagingen en voordelen

Wat is virtualisatie?

Virtualisatie is het creëren van een gesimuleerde, virtuele computeromgeving die in feite een weerspiegeling vormt van een fysieke IT-omgeving. U heeft de beschikking over alle functionaliteiten die u van een fysieke computer of server gewend bent, alleen dan in een virtuele omgeving. Het concept bestaat als sinds de late jaren zestig en vroege jaren zeventig van de vorige eeuw, toen IBM voor het eerst experimenteerde met virtualisatie.

Virtualiseren betekent dat u één enkele server opsplitst in meerdere virtuele servers. Zo wordt het mogelijk om op iedere virtuele server een besturingssysteem of applicatie te laten draaien. Hier is dus voortaan nog maar een enkele fysieke server voor nodig. 

Virtualisatie lost efficiëntieproblemen op. Zonder virtualisatie draaien specifieke toepassingen namelijk op hun eigen servers. U heeft bijvoorbeeld een server voor mail, één voor het CRM-systeem van de onderneming en weer een andere voor uw specifieke legacy-toepassingen. Iedere server heeft een CPU, RAM en opslag om zich van zijn taak te kwijten. In de meeste gevallen is een server te krachtig voor de toepassing die erop draait. Servers gebruiken dus wel veel energie, maar slechts een deel van hun rekenkracht en opslagvermogen.

Alle toepassingen samenvoegen is fysiek niet te doen vanwege de verschillende besturingssystemen die toepassingen gebruiken. Dankzij virtualisatie kunt u iedere virtuele server uitrusten met de toepassingen en het besturingssysteem van uw voorkeur. Verschillende toepassingen draaien ieder in hun eigen omgeving, maar op dezelfde, gedeelde hardware. Een speciale softwarelaag, de zogenoemde hypervisor, verzamelt alle fysieke systeembronnen van een server en verdeelt die onder de virtuele computers. Via de hypervisor krijgt elke virtuele machine toegang tot het stukje van de onderliggende fysieke hardware die ze nodig heeft om een applicatie te draaien.

Welke typen virtualisaties zijn er?

Of het nu gaat om data, servers, computers, hardware of een netwerk: bijna elk onderdeel van een moderne IT-omgeving is te virtualiseren. Dit betekent dat er verschillende typen virtualisatie zijn. We zetten ze kort voor u op een rij.

1. Applicatievirtualisatie

Bij applicatievirtualisatie staat gevirtualiseerde software gewoon op het bureaublad van de desktop of laptop en maakt u dus gebruik van de processor en het geheugen van deze machine zelf. De applicatie is echter niet op de computer geïnstalleerd, maar wordt door een aangepaste virtuele machine via het apparaat aangeboden. 

U gebruikt gevirtualiseerde applicaties probleemloos naast de software die lokaal op uw lap- of desktop is geïnstalleerd. Dankzij de applicatievirtualisatie kan een eindgebruiker zonder problemen twee verschillende versies van dezelfde software of applicatie draaien op één computer. Hierdoor bent u niet gebonden aan de beperkingen en mogelijkheden van een bepaald besturingssysteem en kunt u bijvoorbeeld Microsoft-apps in Linux en Linux-applicaties in Microsoft draaien.

2. Netwerkvirtualisatie

Netwerkvisualisatie houdt in dat u alle fysieke netwerkapparatuur (switches, routers, firewalls, load balancers) combineert tot één softwarebron. Vaak wijst men de bandbreedte per apparaat en server toe aan meerdere, onafhankelijke kanalen. Elk virtueel netwerk heeft een afzonderlijk besturings- en gegevensplan. 

In plaats van dat u twee domeinen in een netwerk fysiek koppelt, creëert netwerkvirtualisatie als het ware een tunnel door het bestaande netwerk om de domeinen te verbinden. Hierdoor hoeven beheerders niet elke domeinverbinding fysiek te realiseren, wat veel tijd en moeite scheelt als u nieuwe VM’s moet maken of verplaatsen.

3. Desktopvirtualisatie

Desktopvirtualisatie scheidt de desktopomgeving en bijbehorende applicatiesoftware van het fysieke apparaat dat u gebruikt om toegang te krijgen. Gebruikers krijgen elk een virtuele machine die in een aparte sessie van het besturingssysteem draait. Elke gebruiker behoudt zijn of haar eigen desktop-OS en programma’s. 

Het verschil met een traditionele desktopomgeving is dat alles draait op een virtuele machine in een server, in plaats van op een fysieke computer. Desktopvirtualisatie stelt gebruikers in staat om op afstand toegang te krijgen tot hun desktops en bijbehorende applicaties, ongeacht waar ze zich geografisch bevinden.

4. Storagevirtualisatie

Storagevirtualisatie creëert virtuele opslagsystemen die het opslagbeheer aanzienlijk vergemakkelijken. De technologie biedt de mogelijkheid om verschillende typen en merken hard- en software voor het opslaan van gegevens te combineren. 

De gebruiker merkt dit niet, aangezien hij niet meer direct communiceert met de verschillende storage-oplossingen. Een virtuele server verwerkt namelijk alle aanvragen. Dankzij die virtuele laag kunt u bijvoorbeeld een uitwijksysteem voor opslag inzetten als een extra oplossing naast het primaire opslagsysteem van de organisatie. 

5. Servervirtualisatie

Servervirtualisatie houdt het aantal servers binnen uw IT-landschap binnen de perken en voorkomt kostbare onderbenutting (de server verbruikt veel energie, maar doet minder dan hij eigenlijk kan). Servervirtualisatie verdeelt een hoofdserver in meerdere virtuele servers. Die laatste veranderen voortdurend hun identiteitsnummers en processors en maskeren zo de servers. Het resultaat? Elke server kan zijn eigen besturingssystemen volledig geïsoleerd draaien. De verschillende virtuele servers zijn hardware onafhankelijk.

6. Datavirtualisatie

Data zijn het levensbloed van moderne organisaties en de basis waar gefundeerde besluiten op rusten. Tegelijkertijd is het vaak lastig om overzicht te scheppen in de berg aan data die uit verschillende bronnen binnenkomt

Datavirtualisatie is het type virtualisatie waarbij we gegevens verkrijgen en verzamelen uit verschillende bronnen en beheren vanaf één locatie. Dat gebeurt meestal via webservices of XML. Datavirtualisatie maakt het mogelijk om gegevens uit diverse operationele systemen te integreren met data uit uw eigen datawarehouse.

Wilt u meer weten over virtualisatie? Lees dan ons artikel over de 6 vormen van virtualisatie en de bijbehorende voor- en nadelen.

Minder fysieke servers nodig

Virtualisatie zorgt ervoor dat u beduidend minder fysieke servers nodig heeft. Hierdoor heeft u ook te maken met minder complexe IT-infrastructuren en een vereenvoudigd beheer. U brengt met minder handelingen makkelijker wijzigingen aan en kunt veel sneller resources op- of afschalen dan met fysieke servers het geval is. Ook updates hoeft u niet server voor server door te voeren. De behoefte aan minder fysieke servers leidt ook tot lagere aanschaf-, onderhouds- en energiekosten.

Een veilige omgeving

Elke virtuele machine kan veel ‘gastgebruikers’ hebben. Dit kunnen besturingssystemen, apparaten of toepassingen zijn. De virtuele machine biedt dergelijke gastgebruikers één geïsoleerde virtuele omgeving. Dit zorgt ervoor dat gevoelige bedrijfsinformatie beschermd blijft, terwijl de gasten tegelijkertijd wel met elkaar verbonden blijven.

Meer flexibiliteit

Virtualisatie levert uw organisatie extra IT-flexibiliteit op. U schaalt gemakkelijker op en af, kunt zelf bepalen of u een of meer gastgebruikers gebruik laat maken van computerhardware en maakt het IT-landschap makkelijker toegankelijk vanaf verschillende locaties. Daarnaast zorgt virtualisatie voor een eenvoudige en soepele gegevensoverdracht tussen verschillende virtuele servers. 

Hardware beter benutten

Dankzij virtualisatiesoftware benut u de capaciteit van uw hardware veel efficiënter. Van afzonderlijke computers en servers wordt over het algemeen een groot deel van de capaciteit niet gebruikt. Door een krachtige machine te virtualiseren, haalt u veel meer rendement uit deze hardware.

Containervirtualisatie

Met virtualisatie kunt u geautomatiseerd containers (pakketjes die alle onderdelen bevatten die een applicatie nodig heeft om te draaien, maar een stuk ‘lichter’ zijn dan VM’s) beheren met een orkestratieplatform als Kubernetes. U kunt containers op specifieke knooppunten laten draaien om beschikbare middelen optimaal te benutten, makkelijk containers toevoegen of verwijderen en sneller nieuwe toepassingen en diensten inzetten.  

Milieu- en kostenvoordelen

Virtualisatie stelt u in staat om flink te besparen op het energieverbruik. Dat is serieuze winst in een tijd waarin het klimaat en milieu zwaar onder druk staan en energieprijzen de pan uitrijzen. 

Minder downtime en snellere disaster recovery

Ligt een fysieke server eruit? Dan duurt het vaak uren en soms dagen voordat het probleem is opgelost. In een gevirtualiseerde omgeving is het makkelijker om VM’s te deployen of repliceren. Het herstelproces (disaster recovery) gaat in een virtuele omgeving veel sneller dan bij een fysieke server. Vaak is het een kwestie van minuten voordat de IT-omgeving weer ‘up and running’ is.

Wat is de grootste uitdaging van virtualisatie?

Hoewel virtualisatie veel voordelen heeft, is de technologie niet vrij van uitdagingen. Zo is het beveiligen van een virtuele server een belangrijk aandachtspunt. Wanneer een individu toegang heeft tot een fysieke server of machine, heeft deze persoon ook toegang tot de andere virtuele servers binnen uw IT-omgeving. Om dit in veilige banen te leiden, is het belangrijk om gecentraliseerd veiligheidspatches toe te passen.

Daarnaast is het belangrijk om bij virtualisatie de licentieconstructies scherp in het oog te houden. Bij het toepassen van virtualisatie gaat vaak het overzicht verloren van het aantal licenties dat daadwerkelijk nodig is. Het komt bovendien voor dat er onvoldoende licenties aanwezig zijn, waardoor een of meerdere systemen niet beveiligd zijn met de meest recente software. 

Omdat virtualisatie een extra abstractielaag toevoegt aan de IT-omgeving, vereist de techniek in sommige omgevingen extra resources, bijvoorbeeld als een hoge performance in realtime essentieel is. 

Over Eurofiber Cloud Infra

Eurofiber Cloud Infra is onderdeel van de Eurofiber Group en een erkende digitale infrastructuurpartner voor organisaties als gemeenten, zorginstellingen, enterprise-bedrijven en ICT-resellers. Eurofiber Cloud Infra helpt u bij het kiezen en inrichten van een sluitende digitale infrastructuur die de perfecte basis vormt voor de bedrijfscontinuïteit van uw organisatie. 

Met onze Private Cloud en onze veelzijdige connectiviteitsoplossingen (Cloud Connect, Cloudhub, Dataplace Network, zakelijk glasvezel) profiteert u maximaal van de diverse praktische en technische voordelen die virtualisatie te bieden heeft.